طیف اوتیسم:

 طیف اتیسم (اوتیسم)، اختلالی نورولوژیک است که خودش را در سال‌ های اولیه رشد کودک نمایان می‌ کند. این اختلال باعث مشکلاتی چون رفتارهای تکراری و کلیشه ای، نقص در مهارت های ارتباطی کلامی و غیر کلامی و رفتارهای اجتماعی می گردد. در حال حاضر آمار شیوع اتیسم 1 نفر در هر 59 تولد است و مهم ترین علت های آن را در نقایص ژنتیک و زیست محیطی شناسایی نموده اند.

ريشه كلمه اوتيسم:

 ريشه كلمه اوتيسم از واژه يوناني Autos به معني خود گرفته شده است. البته اين نام در طول زمان به صورت‌هاي گوناگوني به‌كار میرفته است مانند اوتيسم كودكي اوليه، يا اوتيسم كودكي. پس از مدتي اين نام‌ها تقريباً مترادف با اوتيسم در بزرگسالان به كار رفت و پس از آن اين اختلال را در هر دوره سني به ‌نام اوتيسم مي‌شناسند.

اختلال طیف اوتيسم (ASD) و اوتيسم دو واژه و عبارت کلی برای گروهی از اختلالات پیچیده در رشد مغز هستند. درسال 2013 در DSM-5 همه اختلالات طیف اوتيسم در زیر چتر ASD یا اختلالات طیف اوتیسم قرار گرفتند. اکنون دیگر در اختلال طیف اوتيسم به جای انواع اوتیسم 3 سطح وجود دارد که در آن‌ها رشد مهارت ‌هاي اجتماعي، ارتباطات و منابع و ذخاير رفتاري دچار تاخير و انحراف گردیده است. 

كودكان درگیر با اختلال طیف اوتيسم اغلب تمايلات شديد و ويژه‌اي به مجموعه‌ اي از رفتارها نشان مي ‌دهند، مقاومت در برابر تغیير رفتار های تکراری و کلیشه ای و نقص در ارتباط چشمی دارند و پاسخ ‌هاي مناسبي به محركات محيطي نمي‌ دهند. اين اختلالات تاثيرهاي متعدد و بيشماري بر روند رشد مي‌ گذارند. هرچه این اختلال زود تشخیص داده شود و فرد مبتلا زودتر وارد چرخه‌های درمان گردد، زودتر می ‌توان زندگی او را تغییر داد.

علت و دلایل اوتیسم:
پیشتر از این علت اوتیسم ژنتیک و نقایص آن معرفی می گردید، ولی با روند رو به رشد شیوع اوتیسم و لزوم پیشگیری از اختلال اوتیسم ضرورت شناخت علل اوتیسم بیشتر احساس شد و با بررسی های بیشتر پژوهشگران و موسساتی مانند اوتیسم اسپیک و مرکز کنترل و پیشگیری بیماری های آمریکا مشخص گردید که بایستی به محیط و علل زیست محیطی توجه بیشتری نمود. تاکنون نقایصی در ژن های برخی افراد داری اوتیسم مشخص گردیده است و در کنار آن نیز بررسی می گردد که چه چیزی می تواند منجر به این تغییرات و دگرگونی های ژنتیک گردد و مشخص شده است تاثیر آلاینده های زیست محیطی و تخریبی که در محیط زندگی انسان به وجود آمده نقش بسزایی در آن ایفا می کند. اکنون دیگر عنوان می گردد که در حدود 62 درصد علل زیست محیطی و ترکیب آن با عوامل ژنتیک می تواند منجر به اوتیسم گردد، اما باز هم نمی توان با قاطعیت عنوان نمود که چه چیزی عامل ایجاد اختلال اوتیسم است.

اوتیسم در سال های اول زندگی خود را نشان می دهد به صورتی که 50 درصد والدین پیش از 12 ماهگی و 80 تا 90 درصد والدین پیش از 24 ماهگی متوجه علائم این اختلال در کودکشان می گردند. فرد مبتلا با چالش های رفتاری و اجتماعی زیادی رو به روست، مشکلاتی چون رفتارهای تکراری و عدم ارتباط با دنیای اطراف و نقایص گفتاری از این جمله هستند. علائم روشن تر اوتیسم در سنین بین 2 تا 3 سالگی خود را نشان می دهد ولی محققین در حال بررسی و کار بر روی علائم تا پیش از 18 ماهگی هستند و به نتایج تقریباً قابل استنادی نیز دست یافته اند. مهم ترین نکته در مورد کودکان اوتیستیک، تشخیص به هنگام این اختلال است تا بتوان با استفاده از تکنیک ها و رویکرد های استاندارد از دوره حساس رشد این کودکان نهایت استفاده را نمود و نقایص به وجود آمده توسط این اختلال را جبران یا پیشگیری کرد. به همین دلیل است که تشخیص به موقع برای کودک دارای اوتیسم حیاتی است. برای همین منظور والدین می بایست تا پیش از 2 سالگی به علائم زیر توجه کنند. البته برخی از این علائم ممکن است در کودکان دارای فرآیند رشد عادی نیز دیده شود ولی در کودکان مشکوک به اوتیسم به صورت حداکثری مشاهده می گردد.

این علائم به شرح زیر است:
 

·        تا 5 ماهگی هیچ لبخند اجتماعی یا رفتاری که نشان دهنده شادی در اثر ارتباط با دیگران باشد در وی مشاهده نگردد.

·        تا 6  ماهگی نمی خندد.

·        تا 6 ماهگی هیچ ارتباط چشمی در کودک مشاهده نگردد یا به صورت کاملاً محدود وجود داشته باشد.

·        تا 8 ماهگی توجه ای به بازی های دالی  یا داکی ندارد و از آن لذت نمی برد .

·        تا 9 ماهگی هیچ آوا یا غان و غونی وجود ندارد و همچنان کودک بدون لبخند است و ارتباط غیر کلامی نیز وجود ندارد. در این سن کودک آوا یا حالات چهره دیگران را نیز تقلید نکند.

·        تا 12 ماهگی هیچگونه علامتی برای برقراری ارتباط غیر کلامی مانند اشاره برای درخواست کردن یا نشان دادن وجود نداشته باشد.

·        تا 12 ماهگی کودک هیچگونه پاسخی به نام خود نشان ندهد.

·        تا 12 ماهگی برای آرامش یا رفع نیاز به دنبال پدر و مادر خود نمی گردد.

·        تا 16 ماهگی کودک هیچ کلمه ای نگوید.

·        تا 18 ماهگی به صورت معمول بازی نکند.

·        تا 24 ماهگی کودک هیچ جمله معنی دار دو کلمه ای نگوید.

·        و در نهایت هرگونه پسروی در مهارت گفتاری، اجتماعی و ارتباطی بعد از یک تا دو سالگی.